Demir Kubbe Nedir?
Demir Kubbe (Iron Dome), İsrail’in güvenlik ihtiyaçlarını karşılamak üzere geliştirilen taşınabilir bir hava savunma sistemidir. Rafael Advanced Defense Systems şirketi ve İsrail Havacılık ve Uzay Endüstrisi tarafından üretilen bu sistem, özellikle kısa menzilli roket ve topçu mermilerine karşı savunma sağlamak üzere tasarlanmıştır. 4 kilometreden 70 kilometreye kadar olan menzildeki tehditleri tespit eder, takip eder ve imha eder.
Bu sistemin geliştirilme süreci, İsrail’e Gazze ve Batı Şeria’dan gelebilecek roket saldırılarına karşı daha etkili bir savunma oluşturma ihtiyacına dayanır. İsrail, başta Hamas ve diğer direniş gruplarının roket saldırılarının verdiği zararı en aza indirmek ve sivil kayıpları engellemek amacıyla 2005 yılında bu sistemi geliştirmeye başlamıştır. 2011 yılında tamamlanarak hizmete giren Demir Kubbe, aynı yıl 7 Nisan’da Gazze’den atılan bir BM-21 Grad roketini durdurarak ilk operasyonel başarısını elde etmiştir. Sistem, 10 Mart 2012’de The Jerusalem Post’un bildirdiğine göre Gazze’den İsrail’e fırlatılan roketlerin %90’ını düşürme başarısı göstermiştir. Kasım 2012’ye kadar toplamda 400’den fazla roketi imha eden Demir Kubbe, Ekim 2014 itibarıyla 1200’den fazla roketi etkisiz hale getirmiştir.
Demir Kubbe Nasıl Çalışıyor?
Demir Kubbe’nin çalışma prensibi oldukça karmaşıktır. Sistem, ateşlenen bir füzeyi hızlıca tespit eder, izler ve hedefe kilitlenir. Ardından roketi havada etkisiz hale getirir. Hizmete girdiği 2011 yılından bu yana Demir Kubbe, atılan her 10 füzeden 8’ini havada imha etmeyi başarmıştır. Günümüzde bu etkili savunma sistemi hâlâ aktif olarak kullanılmaktadır.
Demir Kubbe’nin ana bileşenleri şunlardır:
Tespit ve İzleme Radarı
Sistemin “gözleri” olarak tanımlanabilecek bu radar, gelen tehditleri algılayıp takip eder. İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii’nin bir yan kuruluşu olan Elta Systems ve İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) tarafından geliştirilen bu radar, hava sahasında meydana gelen tehditleri anında tespit edebilir.
Savaş Yönetimi ve Silah Kontrolü (BMC)
Bu sistemin “beyni” olan Savaş Yönetimi ve Silah Kontrolü (BMC) birimi, tespit edilen tehditlere hızlıca yanıt verilmesini sağlar. İsrailli yazılım şirketi mPrest Systems tarafından Rafael için geliştirilen bu yazılım, radarın tespit ettiği tehditleri değerlendirir, hedefe kilitlenir ve füze atış birimine komut verir.
Füze Atış Birimi
Bu birim, tespit edilen tehditlere yanıt olarak füze fırlatır. Yüksek manevra kabiliyetine sahip füzeler, elektro-optik sensörlerle donatılmıştır ve hedeflerini havadayken imha eder. Rafael Advanced Defense Systems tarafından üretilen bu füzeler, yönlendirme kanatları sayesinde hızlı ve hassas bir şekilde hedeflerini bulur ve imha eder.
Demir Kubbe’nin Kullanımı ve Başarı Oranı
Demir Kubbe, İsrail’in güvenlik politikalarının önemli bir parçası haline gelmiştir. Özellikle yoğun roket saldırılarının yaşandığı dönemlerde etkin bir savunma sağlama kapasitesine sahiptir. 2011’den bu yana sistem, birçok roket ve havan saldırısına karşı başarılı bir şekilde müdahale etmiş ve sivil kayıpları önemli ölçüde azaltmıştır. Sistem, Gazze’den fırlatılan kısa menzilli roketleri etkili bir şekilde tespit eder ve İsrail’in yerleşim bölgelerine ulaşmadan önce bu tehditleri havada imha eder.
Demir Kubbe’nin başarısı, %80 ila %90 arasında değişmektedir. Bu oran, sistemin yüksek etkisini ve etkinliğini kanıtlamaktadır. Birçok farklı füze tipine karşı etkili bir şekilde savunma yapabilen sistem, özellikle yerleşim alanlarını ve stratejik altyapıları korumak için kritik bir rol oynamaktadır.
Demir Kubbe hangi ülkelerde kullanılıyor?
Demir Kubbe, öncelikle İsrail tarafından geliştirilmiş ve kullanılmaktadır. Ancak, bu sistemin başarısı ve etkinliği nedeniyle diğer bazı ülkelerin de ilgisini çekmiştir. Bazı ülkeler bu teknolojiyi ithal etmeyi veya benzer sistemler geliştirmeyi planlamaktadır.
Demir Kubbe’nin menzili ne kadar?
Sistemin etkin menzili 4 kilometre ile 70 kilometre arasındadır. Bu menzil dahilinde kısa menzilli roket ve havan mermilerini tespit ederek hedef alabilir ve havada imha edebilir.
Demir Kubbe sadece roketleri mi durdurabiliyor?
Evet, Demir Kubbe öncelikle kısa menzilli roket ve havan saldırılarına karşı koruma sağlamak üzere tasarlanmıştır. Ancak, sistem aynı zamanda belirli türlerdeki topçu mermileri ve diğer tehditleri de imha edebilme kapasitesine sahiptir.
Demir Kubbe’nin etkinliği nedir?
Demir Kubbe, fırlatılan roket ve füzelerin yaklaşık %80 ila %90’ını başarılı bir şekilde etkisiz hale getirebilmektedir. Bu yüksek başarı oranı, sistemi dünya çapında etkin bir hava savunma aracı yapmaktadır.
